Ένα εξαιρετικό τραγούδι του Γιώργου Χατζηνάσιου με γκέι περιεχόμενο
Το τραγούδησε το 1975 ο Χρήστος Λεττονός και ακούστηκε στο θεατρικό του Δημήτρη Κολλάτου «Ένας Έλληνας Σήμερα».
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ 25.10.2020 | 09:58
Είναι ελάχιστα τα ελληνικά τραγούδια της δεκαετίας του '70, και των παλαιότερων δεκαετιών εννοείται, που έχουν μία ξεκάθαρη γκέι, λεσβιακή ή τρανς θεματική.
Πολλά τραγούδια μπορεί να χαρακτηρίζονται εκ των υστέρων queer, ή και queer anthems ακόμη-ακόμη, αλλά ελάχιστα απ' αυτά, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού, θα μπορούσε να θεωρηθούν, ξεκάθαρα, πως αναφέρονται σε καταστάσεις που να συνδέονται με μια διαφορετική, πέρα από τις κυρίαρχες, ταυτότητα φύλου.
Από εκείνη την δεκαετία υπάρχει οπωσδήποτε η «Λόλα» [Philips, 1970] των Olympians, δηλαδή η διασκευή τους στο τραγούδι "Lola" των Kinks, που αναφέρεται σε μία σχέση ενός νέου άνδρα με μια τρανς (ο Πασχάλης δεν αλλοίωσε το νόημα των πρωτότυπων στίχων, κατά την μεταφορά τους στα ελληνικά και μπράβο του), όπως υπάρχει και το πασίγνωστο «Φίλε αδελφή ψυχή» των Νίκου Ξυδάκη-Μανώλη Ρασούλη, με τον Νίκο Παπάζογλου από το άλμπουμ «Τα Δήθεν» [Lyra, 1979].
--------------------------------
Σημείωση Blogger: Το πρωτότυπο τραγούδι "The Kinks - Lola (from One For The Road)"..... γιά τους παρατηρητικούς ΠΑΤΗΣΤΕ το κουμπί των υπότιλων (Αγγλικά!)
από https://www.youtube.com/watch?v=s_xA6sH9kkQ
Στίχοι-Lyrics
I met her in a club down in old Soho
Where you drink champagne and it tastes just like coca cola
C-O-L-A, Cola
She walked up to me and she asked me to dance
I asked her her name and in a dark brown voice she said Lola
L-O-L-A, Lola
La-la-la-la Lola
Well, I'm not the world's most physical guy
But when she squeezed me tight she nearly broke my spine
Oh my Lola
La-la-la-la Lola
Well, I'm not dumb but I can't understand
Why she walked like a woman but talked like a man
Oh my Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Well, we drank champagne and danced all night
Under electric candlelight
She picked me up and sat me on her knee
And said "Dear boy, won't you come home with me?"
Well, I'm not the world's most passionate guy
But when I looked in her eyes, well I almost fell for my Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
I pushed her away
I walked to the door
I fell to the floor
I got down on my knees
Then I looked at her and she at me
Well, that's the way that I want it to stay
And I always want it to be that way for my Lola
La-la-la-la Lola
Girls will be boys and boys will be girls
It's a mixed up, muddled up, shook up world, except for Lola
La-la-la-la Lola
Well, I left home just a week before
And I'd never ever kissed a woman before
But Lola smiled and took me by the hand
And said "Dear boy, I'm gonna make you a man"
Well, I'm not the world's most masculine man
But I know what I am and I'm glad I'm a man
And so is Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Lola
La-la-la-la Lola
La-la-la-la Lola
Originally recorded 9 May 1970 at Morgan Studio 1, Willesden, UK for The Kinks classic ‘Lola Versus Powerman And The Moneygoround, Part One’ original album sessions. A concept album ahead of its time, it’s a satirical appraisal of the music industry, including song publishers, unions, the press, accountants, business managers, and life on the road.
Remastered by expert Kinks engineer Andrew Sandoval, overseen by Kinks frontman Ray Davies. ‘Lola’, which reached the #9 in the US, #2 in the UK and Germany, was the Kinks' biggest single success since ‘Sunny Afternoon’ in 1966 and marked the start of big comeback Stateside. The track, written by Ray Davies, allegedly details a romantic encounter between a young man and a possible trans-gender person whom he meets in a club in Soho, London.
Σημείωση Blogger: η Ελληνική Εκδοχή των Olympians "The Olympians - Lola"
από https://www.youtube.com/watch?v=wVaBtHLiI7E
Διασκευή The Kinks - Lola
Στίχοι
Με μαύρη κάλτσα και μπότα στενή,
ξανθό μαλλί κι από την πρώτη στιγμή, είν’ η Λόλα,
τρελός για τη Λόλα.
Την πλησιάζω με προσοχή,
την ρωτώ τ’ όνομά της να μου πει πρώτα απ’ όλα
την λένε Λόλα, λο, λο, λο, λο, Λόλα
Λόλα, της λέω, μ’ αρέσεις πολύ,
θα `θελα να πάμε για χορό μαζί,
μ’ άλλα λόγια, λα, λα, λα, λα, Λόλα.
Και δε χρειάστηκε καλά να σκεφτεί,
πήγαμε πιασμένοι αγκαλιά μαζί με την Λόλα,
λα, λα, λα, λα, Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα.
Και χορεύαμε όλη τη βραδιά,
κάποιος από τα παιδιά
πήγε κάτι να μου πει,
τη Λόλα πρόσεχε γιατί.
Μα δεν ακούω τον κόσμο εγώ,
ποτέ κοπέλα άλλη δε θα βρω, σαν τη Λόλα,
λα, λα, λα, λα, Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα
Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα.
Όταν μιλάει, χαμογελάει,
μου λέει κρυφά, εάν θέλεις κι εσύ,
θα είμαι δική σου μέχρι το πρωί.
Κάτι νομίζω δεν πάει καλά,
γιατί όλοι μου λένε, πρόσεχε καλά με την Λόλα,
λα, λα, λα, λα, Λόλα.
Δεν μπορούσα να το φανταστώ
πως μπορεί να ήτανε αλήθεια αυτό για τη Λόλα,
λα, λα, λα, λα, Λόλα.
Και χορεύαμε όλη τη βραδιά,
κάποιος από τα παιδιά
πήγε κάτι να μου πει,
τη Λόλα πρόσεχε γιατί.
Μα τώρα το ξέρω και προσέχω πολύ,
τα κορίτσια που έχουνε βαριά φωνή σαν τη Λόλα,
λα, λα, λα, λα, Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα,
Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα,
Λόλα λα, λα, λα, λα, Λόλα, λα, λα, λα, λα, Λόλα
Σημείωση Blogger: "Νίκος Παπάζογλου (Νίκος Ξυδάκης & Μανώλης Ρασούλης) - Φίλε Αδελφή Ψυχή"
από https://www.youtube.com/watch?v=4O-OIwQuqZs
Στίχοι
Με την περούκα την ξανθιά
φάνηκες μες στη γειτονιά
Μπήκες σε βαριούς μπελάδες
με κάτιτι πιτσιρικάδες.
Είσαι στο στενό απ’ ώρα
με τη φούστα τη στενή
και του έρωτα σου η φόρα
πόρτα ψάχνει για να βγει.
Ήμασταν φίλοι από παλιά
μα τώρα ζεις στην μοναξιά.
Κρύφτηκες στις βλεφαρίδες
και μέσα στις θολές ελπίδες.
Σαν να παίζεις κάποιο ρόλο
σε παράξενη σκηνή
μέσα στο δικό σου κόσμο
δίπλα στην οικοδομή.
Πάρε απ’ τους άλλους τα φιλιά
μα δώσε εμένα τα κλειδιά
μπαίνοντας στα μυστικά σου
να αλαφρώσει η καρδιά σου.
Σε πονώ γιατί είμαι μόνος
φίλε αδελφή ψυχή
όσο μόνος είναι ο κόσμος
στη δική του ενοχή.
από https://www.lifo.gr/blogs/prosklitirio_nekron/gia-ton-sygkinitiko-filo-aderfi-psyhi-ton-nikoy-xydaki-manoli-rasoyli
ΠΡΟΣΚΛΗΤΗΡΙΟ /
Για τον συγκινητικό ''Φίλο αδερφή ψυχή'' των Νίκου Ξυδάκη - Μανώλη Ρασούλη - Νίκου Παπάζογλου
Τα τραγούδια κι η ιστορία τους VII
ΜΠΟΣΚΟ
1.6.2014 | 17:18
''Τα Δήθεν'' κυκλοφόρησαν το 1979 και θα χαρακτηρίζονταν φυσική συνέχεια της θρυλικής ''Εκδίκησης της γυφτιάς'' που είχε προηγηθεί και σημειώσει σαρωτική επιτυχία! Με το ίδιο δημιουργικό team (Νίκος Ξυδάκης στη μουσική, Μανώλης Ρασούλης στους στίχους, Νίκος Παπάζογλου στην ερμηνεία και τους Δημήτρη Κοντογιάννη - Σοφία Διαμαντή ως δευτεραγωνιστές - τραγουδιστές), ο δίσκος περιείχε δεκατρία νεολαϊκά τραγούδια, μεταξύ των οποίων και το ''Οι μάγκες δεν υπάρχουν πια'' που ο Μάνος Χατζιδάκις είχε ξεχωρίσει σε έναν από τους περίφημους ραδιοφωνικούς διαγωνισμούς του στο τότε Τρίτο Πρόγραμμα.
Υπήρχε ωστόσο ένα τραγούδι, το ''Φίλε αδερφή ψυχή'', που δεν ήταν καθόλου αυτονόητο για την εποχή να θίγει το θέμα της παρενδυτικότητας και της ανδρικής πορνείας.
Ο δημιουργός Νίκος Ξυδάκης θυμάται τον Ρασούλη να του λέει πως έχει γράψει ένα ''περίεργο τραγούδι'', κατόπιν άπειρων συζητήσεων τους για το τι θα μπορούσαν να τραγουδήσουν που δεν είχε σκεφτεί κανείς μέχρι τότε! Μετά από λίγο καιρό βρήκε κάτω απ' την πόρτα του ένα χαρτί με τίτλο ''Αδελφή ψυχή'' και την υποσημείωση ''Αν θες βάζεις μουσική''. Ο Ξυδάκης προχώρησε άμεσα στη μελοποίηση του στιχουργήματος και προέκυψε μία μπαλάντα εν μέσω των λαϊκών τραγουδιών που έγραφαν ασταμάτητα από κοινού. Όταν ο Ρασούλης είδε στην παρτιτούρα την επισήμανση ''Με κιθάρες'' και ρώτησε τον Ξυδάκη ''Γιατί όχι με μπουζούκι;'', αυτός του απάντησε ότι θεωρεί πιο τρυφερό για το θέμα τον κιθαριστικό ήχο.
Ο οριστικός τίτλος του τραγουδιού βασάνισε τους δημιουργούς υπό τον κίνδυνο να το κόψει η λογοκρισία ή να δυσαρεστηθεί η εταιρεία, κάτι που ευτυχώς δε συνέβη ελέω Αλέκου Πατσιφά, του διανοούμενου που βρισκόταν στο τιμόνι της LYRA.
Το σημείο μάλιστα που έλεγε ''Με τη φούστα τη στενή'' υπήρχε η σκέψη εκ μέρους του Ρασούλη να αντικατασταθεί από τη φράση ''Με την πόρπη τη χρυσή''. Ο φόβος φύλαγε τα έρημα, παραδέχεται σήμερα ο Ξυδάκης, μα τελικά το κομμάτι εντάχθηκε στο δίσκο και κυκλοφόρησε κανονικά, περικλείοντας στη λυγμική ερμηνεία του Νίκου Παπάζογλου όλο τον πόνο ενός ετεροφυλόφιλου που το μέγεθος της μοναξιάς του τον κάνει συγγενή - αδελφή ψυχή με τον παλιόφιλο, ο οποίος οδηγήθηκε στο πεζοδρόμιο.
Το τετράστιχο μάλιστα Πάρε απ’ τους άλλους τα φιλιά/ μα δώσε εμένα τα κλειδιά/ μπαίνοντας στα μυστικά σου/ να αλαφρώσει η καρδιά σου θεωρείται και είναι η πλέον συγκινητική στιγμή του εν λόγω τραγουδιού που σχεδόν ''φωνάζει'' ενάντια σε κάθε μορφή κοινωνικού - σεξουαλικού ρατσισμού και σφύζει από αγάπη για τον συνάνθρωπο.
Αυτά γίνονταν εν έτει 1979, την περίοδο που δεν είχαν κοπάσει οι επαναστατικές συνθηματολογίες της Μεταπολίτευσης...
* Και ένα ανέκδοτο πραγματικό: Την εποχή που βγήκαν ''Η
εκδίκηση της γυφτιάς'' και ''Τα Δήθεν'' ο λογιστής της Lyra μπέρδευε τον Ξυδάκη με
τον Ρασούλη και το αντίστροφο, όποτε τους έβλεπε. ''Γεια σας, κύριε Ρασούλη'',
''Μα δεν είμαι ο Ρασούλης, ο Ξυδάκης είμαι'' κ.ο.κ. Στο τέλος, έλεγε και στους
δύο ''Γεια σας, κύριε...Ρασιδάκη'' και καθάριζε!
Τέλος Σημείωσης Blogger
--------------------------------
Ο Δημήτρης Κολλάτος πρωταγωνιστούσε συνεχώς σε συνεντεύξεις και συζητήσεις, ο κόσμος έσπευδε κατά εκατοντάδες στο Λουζιτάνια, ενώ όπως σημειώνει ο πρωταγωνιστής Πάνος Κατέρης στο βιβλίο του... «το θέατρο κάθε βράδυ ήταν γεμάτο και τα εισιτήρια των πρώτων σειρών πουλιόνταν στην τριπλάσια τιμή τους».
Μόνον αυτά τα δύο τραγούδια λοιπόν; Όχι. Υπάρχει σίγουρα τουλάχιστον ένα ακόμη, και γι' αυτό θα γράψουμε τώρα.
Ορισμένα τραγούδια φαίνεται να έχουν πιο σαφείς ΛΟΑΤΚΙ+ αναφορές, όπως θα τις λέγαμε σήμερα –και όχι κατ' ανάγκην μια queer αισθητική, γιατί αυτό είναι κάτι εντελώς διαφορετικό–, αλλά θέλει λίγο παραπάνω ψάξιμο προκειμένου να αποφανθεί κάποιος ότι, όντως, είναι έτσι. Και για να γίνω πιο σαφής.
«Το Συμπόσιο» (1972), ταινία σε σκηνοθεσία Δημήτρη Κολλάτου, με πρωταγωνιστές τους Κώστα Καραγιώργη, Δημήτρη Κολλάτο, Άλκη Παναγιωτίδη κ.ά.
Το «Με λένε Γιώργο», για παράδειγμα, των Γιώργου Χατζηνάσιου-Γιώργου Κανελλόπουλου, ένα πασίγνωστο τραγούδι που είχε πει ο Μανώλης Μητσιάς το 1973 (οι νεότεροι το έμαθαν από τον Γιώργο Μαζωνάκη), θα μπορούσε ενδεχομένως να «μεταφραστεί» ως τέτοιο, καθώς πρωταγωνιστής είναι ένας μοναχικός, άτολμος και εσωστρεφής νέος, ο Γιώργος, ο οποίος ξέρει πως τίποτα δεν θα του χαριστεί και πως θα υποφέρει στη ζωή του, και τούτο... γιατί ποτέ δεν έκανε ότι θα 'πρεπε να κάνει (τι άραγε να ήταν αυτό;...) και γιατί ποτέ, σαν άνθρωπος, δεν είχε την πυγμή (όπως ακούμε).
--------------------------------------
Σημείωση Blogger: "Μανώλης ΜΗΤΣΙΑΣ - ΜΕ ΛΕΝΕ ΓΙΩΡΓΟ"
από https://www.youtube.com/watch?v=4nq7_gzyVcU
Σημείωση Blogger: "Γιώργος Μαζωνάκης-Με λένε Γιώργο"
από https://www.youtube.com/watch?v=h-_92IoejRw
Τέλος Σημείωσης Blogger
--------------------------------
Γιώργος Χατζηνάσιος «Ένας Έλληνας Σήμερα» [Columbia, 1975]. Η μουσική και τα τραγούδια από το θεατρικό έργο του Δημήτρη Κολλάτου.
--------------------------------------
Σημείωση Blogger: "ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΗΜΕΡΑ"
Μουσική-Γιώργος Χατζηνάσιος, από το θεατρικό "Ένας Έλληνας Σήμερα" (1975)
του Δημήτρη Κολλάτου
από https://www.youtube.com/watch?v=MNZV0hEsmp0
από https://www.youtube.com/watch?v=o9UO5aRkd1s
από https://www.youtube.com/watch?v=gKLuGs3yCnA
από https://www.youtube.com/watch?v=ih8_8PlTid4
από https://www.youtube.com/watch?v=9xaisKPrJ88
από https://www.youtube.com/watch?v=19Wdrp1sVIw
από https://www.youtube.com/watch?v=T1_NlSvo4_E
από https://www.youtube.com/watch?v=wWuNvI2UBI0
από https://www.youtube.com/watch?v=oPYPXDv-Juo
από https://www.youtube.com/watch?v=lEM6kFSRhps
από https://www.youtube.com/watch?v=QOprUJQbwzI
από https://www.youtube.com/watch?v=tLrQTomTDAo
από https://www.youtube.com/watch?v=Xyn6FHeLCzM
από https://www.youtube.com/watch?v=FHNCcuZFBQQ
Α1-Γιώργος Χατζηνάσιος Θρηνήστε Χριστιανοί - Χορωδία (Στίχοι-Δημήτρης Κολλάτος)
Οι ίδιοι αυτοί δημιουργοί, ο συνθέτης Γιώργος Χατζηνάσιος και ο στιχουργός Γιώργος Κανελλόπουλος (που δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή), θα γράψουν δύο χρόνια αργότερα, το 1975, το τραγούδι που μας ενδιαφέρει. Είχε τίτλο «Έλα στα σκοτεινά» και θα το ερμήνευε ο χαρισματικός, και επίσης πρόωρα χαμένος, Χρήστος Λεττονός, για τις ανάγκες της θεατρικής παράστασης του Δημήτρη Κολλάτου Ένας Έλληνας Σήμερα – με την μουσική και τα τραγούδια να κυκλοφορούν και σε δίσκο βινυλίου με τον ίδιο τίτλο από την Columbia, εκείνη την χρονιά.
--------------------------------
Σημείωση Blogger: Το πρωτότυπο τραγούδι "Χρήστος Λεττονός - Έλα Στά Σκοτεινά", (Επίσης δείτε/ακούστε και στην Ανάρτηση Νο 155...., όπου υπάρχει και ακυκλοφόρητη έκδοση του Χρήστου με την κιθάρα του!)
από https://www.youtube.com/watch?v=oPYPXDv-Juo
Χρήστος Λεττονός - Γιώργος Χατζηνάσιος - Γιώργος Κανελλόπουλος
Μουσική-Γιώργος Χατζηνάσιος, Στίχοι-Γιώργος Κανελλόπουλος
από το θεατρικό Ένας Έλληνας Σήμερα (1975) του Δημήτρη Κολλάτου
Τέλος Σημεώσης Blogger
--------------------------------Ο Δημήτρης
Κολλάτος ακόμη και από τα πιο σκληρά χρόνια της δεκαετίας του '60 (σκληρά και
ως προς την αποδοχή των διαφορετικών «ταυτοτήτων» εννοείται) είχε δείξει το
ενδιαφέρον του για το θέμα. Βασικά μέσα από ένα διήγημά του, που υπήρχε στο
βιβλίο του Οι Εληές [Φέξης, 1965]. Το διήγημα είχε τίτλο «Το αγόρι των 17 ετών»
και σ' αυτό ο Αλέκος, ο ήρωας, διηγείται την γνωριμία του μ' έναν γκέι 50άρη σ'
ένα τσοντάδικο της Αθήνας. Το διήγημα τελείωνε ως εξής: «Ο Αλέκος τα διηγήθηκε
όλα, εκτός –ντρεπόταν να το πει– ότι μετάνιωσε που δεν πήγε μαζί του». Εκείνη
την εποχή τέτοιες αναφορές σε βιβλία δεν γίνονταν χωρίς κίνδυνο, αφού, μέσω
δικαστικών διώξεων, μπορούσε να τιμωρηθούν εκδότες και συγγραφείς. Είναι
καταγραμμένα διάφορα τέτοια συμβάντα...
Το 1972 ο
Δημήτρης Κολλάτος είχε έτοιμη ή τέλος πάντων σχεδόν έτοιμη την γαλλική ταινία
του Το Συμπόσιο (πρωταγωνιστούσε ο ίδιος, ο Κώστας Καραγιώργης, ο Άλκης
Παναγιωτίδης, η Αρλέτ Μπομάν κ.ά.), με την πολύ ωραία μουσική του Γιάννη
Σπανού.
Με βάση τις ιδέες
που αναπτύσσονται στο Συμπόσιο του Πλάτωνος, ο Κολλάτος αφηγείται την ιστορία
μιας ηθοποιού που ταλαντεύεται, ερωτικά, ανάμεσα σ' ένα συνάδελφό της και στον
ομοφυλόφιλο σκηνοθέτη τής παράστασης, στην οποία θα πρωταγωνιστούσε. Η ρευστότητα
ανάμεσα στα φύλα, όπως και στις σχέσεις των ανθρώπων, είναι στο επίκεντρο αυτής
της ταινίας, που προβλήθηκε στην Γαλλία, στις 5 Μαρτίου 1975 (όπως διαβάζουμε
στη βάση IMDb), αλλά άγνωστο
πότε ακριβώς παίχτηκε στην Ελλάδα. Και κάπως έτσι εκείνη την εποχή το
ονοματεπώνυμο "Dimitri Kollatos" μπορούσε να φιλοξενηθεί ακόμη και
σε γκέι γαλλικά περιοδικά, όπως στο in magazine (No 11, Juin-Juillet 1974).
in magazine (No 11, Juin-Juillet 1974), γαλλικό γκέι περιοδικό, με το όνομα του
Δημήτρη Κολλάτου να φιγουράρει στο εξώφυλλό του
Το 1975, μάλλον
την 1η Αυγούστου εκείνης της χρονιάς, ανεβαίνει στο νέο, τότε, Θέατρο
Λουζιτάνια (Ευελπίδων 47), το οποίο εκμεταλλευόταν ο γνωστός ηθοποιός Νίκος
Ρίζος, το θεατρικό έργο τού Δημήτρη Κολλάτου «Ένας Έλληνας Σήμερα».
Το έργο ήταν
σπονδυλωτό, αποτελείτο από έντεκα σκετς και κατ' ουσίαν περιέγραφε την πορεία
του ελληνισμού (ας το πούμε) από την εποχή τού «τελευταίου αυτοκράτορα»
Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, έως και σήμερα. Οι τίτλοι των σκετς (όχι με ιστορική
σειρά) ήταν οι εξής: Ο τελευταίος αυτοκράτωρ, Ιερώνυμος, Δεκεμβριανά, Καπετάν
Αντώνης, Εφοπλιστικό, Λεσβιακό, Ένας αξιωματικός ντρέπεται, Χριστός, Μια πολύ
παληά ερωτική ιστορία, Κυρα-Βασιλική, Ναρκωτικά.
Στα σκετς
πρωταγωνιστούσε μια πλειάδα ηθοποιών, κυρίως νέοι (πολλοί έπαιζαν σε
περισσότερους από έναν ρόλους), μεταξύ των οποίων και οι: Πάνος Κατέρης,
Σταύρος Φαρμάκης, Μάρα Κανταρέλη, Πάνος Τουλιάτος, Αλέκα Μακρή και Νίκος
Βερλέκης.
Το έργο είχε ξεσηκώσει μεγάλο σάλο τότε στην Αθήνα, όπως και στην Θεσσαλονίκη, όταν παίχτηκε αργότερα (θα γράψουμε αναλυτικότερα στη συνέχεια), κυρίως λόγω του γυμνού, που σχετιζόταν μ' ένα λεσβιακό σκετς (Λεσβιακό) και μ' ένα γκέι σκετς (Μια πολύ παληά ερωτική ιστορία).
Γιώργος Χατζηνάσιος - Δημήτρης Κολλάτος
Ο εκ των
πρωταγωνιστών αυτού του σκετς Πάνος Κατέρης (έπαιζε και τον ρόλο τού
Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο θεατρικό) γράφει στο βιβλίο του Συνεχίζεται...
[Εκδόσεις Δωδώνη, 1988]:
«Ένα από τα κομμάτια του έργου ήταν το "Μια
πολύ παλιά ερωτική ιστορία", που έθιγε το θέμα της ομοφυλοφιλίας, και στο
οποίο έπαιρνα μέρος. Υπήρχε δε μια σκηνή όπου ένας άνδρας περιμένει ένα αγόρι
(σ.σ. ο ηθοποιός Θεοφίλης) κάτω απ' το μπαλκόνι του και που θύμιζε πολύ τη
σκηνή του μπαλκονιού του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας. Μ' όλη εκείνη την ποίηση
και την ευαισθησία. Μόνο που εδώ τη θέση της Ιουλιέττας είχε πάρει ένα αγόρι.
Εγώ έπαιζα τον άνδρα που καθώς το αγόρι κατεβαίνει απ' το μπαλκόνι του, το
αγκαλιάζει και το φιλά στο στόμα. Η σκηνή δεν σοκάριζε καθόλου και το κομμάτι
καταχειροκροτείτο κάθε βράδυ. Όπως και κάθε βράδυ ερχόταν στο θέατρο η
αστυνομία, κι ένας εισαγγελέας, αλλά κανείς ποτέ δεν είπε το παραμικρό, γιατί
πραγματικά ήταν δοσμένο με ποιητικό τρόπο και καθόλου χυδαίο».
Στο πρόγραμμα που
μοιραζόταν στο θέατρο, και που έτυχε να το εντοπίσω κάποια στιγμή, αναφέρονται
και τα τραγούδια τού Γιώργου Χατζηνάσιου (σε στίχους Δημήτρη Κολλάτου και
Γιώργου Κανελλόπουλου), που ακούγονταν στην παράσταση.
Ένα το έλεγε ο Χρήστος Λεττονός («Διαδίδουν οι ναυτικοί»), δύο ο Σπύρος Δεναξάς («Ο Αλή Βεζύρης χαίρεται», «Καπετάν Αντώνης») και δύο η Βάσια Ζήλου («Η αγάπη μου, η αγάπη σου, η αγάπη μας», «Πόσο ευτυχής είναι αυτή»). Στο δίσκο, όμως, ενώ υπάρχουν τα τραγούδια με τον Δεναξά και την Ζήλου, δεν υπάρχει το «Διαδίδουν οι ναυτικοί» με τον Χρήστο Λεττονό. Αντί αυτού στο άλμπουμ είναι καταγραμμένο το «Έλα στα σκοτεινά» (σε στίχους Γιώργου Κανελλόπουλου), που ταιριάζει φυσικά με το γκέι σκετς «Μια πολύ παληά ερωτική ιστορία».
Χρήστος Λεττονός, ο ερμηνευτής του τραγουδιού «Έλα στα σκοτεινά»
Το τραγούδι αυτό,
πέρα από τους πολύ ωραίους στίχους του Γ. Κανελλόπουλου, έχει θαυμάσια μουσική
από τον Γιώργο Χατζηνάσιο και παιξίματα από τους καλύτερους session μουσικούς της εποχής, όπως ήταν οι Τίτος
Καλλίρης κιθάρα, Νίσος Πανταζής μπάσο, Κίμων Βασιλάς όργανο και Ρενάτο Φαβίλι
συνθεσάιζερ.
Για δε τον Χρήστο
Λεττονό τι να ξαναπεί κανείς; Ο άνθρωπος ήταν μέγας τραγουδιστής, με σπάνιες
ερμηνευτικές ικανότητες και υψηλές δυνατότητες σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα.
Πέρα από τραγουδιστής-τραγουδοποιός υπήρξε ποιητής, πεζογράφος, ηθοποιός,
ζωγράφος κ.λπ. Εδώ μπορείτε να
διαβάσετε ένα ποίημα, ένα διήγημα, όπως και ν' ακούσετε ένα τραγούδι με τον
Χρήστο Λεττονό. Σημείωση Blogger: Η συγκεκριμένη Ανάρτηση ΔΕΝ έχει υλοποιηθεί στο παρόν Ιστολόγιο, οπότε ακολοθείστε το ΣΥΝΔΕΣΜΟ
Ας μεταφέρουμε
λοιπόν τους στίχους τού «Έλα στα σκοτεινά», όπως ακριβώς είναι γραμμένοι (με
την ορθογραφία της εποχής) στο ένθετο του άλμπουμ κι ας ακούσουμε, αμέσως μετά,
αυτό το πολύ ωραίο και πρωτοποριακό, όσον αφορά στο θέμα του, τραγούδι, πριν
συνεχίσουμε:
Έλα στα
σκοτεινά που η νύχτα μάς τυλίγει
τραγούδι ερωτικό απόκρυφο θα πω
ο κόσμος κυνηγά αυτά που κάνουν λίγοι
έλα στα σκοτεινά να δης πώς σ' αγαπώ
Κι' εγώ έχω καρδιά
που θέλει ν' αγαπήση
δεν είναι αναποδιά
αυτό που κάνει η φύση
Τραγούδι ερωτικό
απόκρυφο θα πω
έλα στα σκοτεινά
να δης πώς σ' αγαπώ
Χρήστος Λεττονός - Έλα Στα Σκοτεινά (Γιώργος Χατζηνάσιος & Γιώργος Κανελλόπουλος)
Όπως είπαμε το Ένας Έλληνας Σήμερα έσκασε σαν βόμβα το καλοκαίρι του '75 στην Αθήνα. Το γυμνό λεσβιακό πρωταγωνιστικό ντουέτο (η Μάρα Κανταρέλη και η Αλέκα Μακρή) έγινε, μάλιστα, εξώφυλλο στο περιοδικό Ο Ταχυδρόμος (τεύχος 1110, 7 Αυγούστου 1975), ο Δημήτρης Κολλάτος πρωταγωνιστούσε συνεχώς σε συνεντεύξεις και συζητήσεις, ο κόσμος έσπευδε κατά εκατοντάδες στο Λουζιτάνια, ενώ όπως σημειώνει ο πρωταγωνιστής Πάνος Κατέρης στο βιβλίο του... «το θέατρο κάθε βράδυ ήταν γεμάτο και τα εισιτήρια των πρώτων σειρών πουλιόνταν στην τριπλάσια τιμή τους».Τόσο απελευθερωμένη ήταν, άραγε, η Αθήνα του '75; Μήπως κάποιοι έσπευδαν για να δουν το γυμνό στο θέατρο, αδιαφορώντας για το υπόλοιπο έργο, κινούμενοι από έναν απροκάλυπτο ηδονοβλεπτισμό; Μήπως άλλοι ήθελαν απλώς να παρακολουθήσουν μια παράσταση, ώστε να έχουν γνώμη, για κάτι που συνέβαινε και συζητιόταν παντού; Μήπως άλλοι ένοιωθαν πως από την διαβόητη χουντική επταετία είχε περάσει πια πολύς καιρός (ημερολογιακά ένας μόλις χρόνος) και άρα γινόμασταν πλέον... Ευρώπη και Αμερική, εκεί όπου το γυμνό ήταν ήδη μια θεατρική πραγματικότητα, με έργα που γνώρισαν τεράστια παγκόσμια επιτυχία (Hair, Oh! Calcutta! κ.λπ.); Φυσικά, όλα αυτά, μαζί και ταυτοχρόνως, ίσχυαν. Καθότι, αν δεν ίσχυαν, όλα μαζί, δεν θα σημειωνόταν αυτή η εμπορική επιτυχία.
Εξώφυλλο του
περιοδικού Ο Ταχυδρόμος (τεύχος 1110, 7 Αυγούστου 1975), με τις πρωταγωνίστριες
του θεατρικού «Ένας Έλληνας Σήμερα» Μάρα Κανταρέλη και Αλέκα Μακρή
Το πρόγραμμα του
θεατρικού έργου «Ένας Έλληνας Σήμερα», που ανέβηκε στο θέατρο Λουζιτάνια, το
καλοκαίρι του 1975, με τον Πάνο Κατέρη (ως Κωνσταντίνο Παλαιολόγο) στο εξώφυλλο
Λογικό λοιπόν
ήταν το Ένας Έλληνας Σήμερα να φύγει κάποια στιγμή από την Αθήνα, για να ανεβεί
στην Θεσσαλονίκη. Συνέβη, στο τέλος Δεκεμβρίου του 1975, όταν ο θίασος με
κάποιες αλλαγές (την Αλέκα Μακρή είχε αντικαταστήσει η Σοφία Καρδαμίτση και τον
νεαρό Θεοφίλη ο Θανάσης Δινόπουλος) θα εμφανιζόταν στο θέατρο Κατερίνα.
Πρεμιέρα, ανήμερα τα Χριστούγεννα (του '75). Θυμάται ο Πάνος Κατέρης:
«Η ίδια κοσμοσυρροή κι εδώ, η ίδια τεράστια
επιτυχία. Η προοπτική μας ήτανε να μείνουμε δυο-τρεις μήνες, αφού το έργο είχε
τέτοια απήχηση και άρεσε στον κόσμο. Δεν άρεσε όμως καθόλου στους μητροπολίτες
Καλαμαριάς και Νεαπόλεως, που έκαναν μήνυση και ο εισαγγελέας διέταξε την
διακοπή του έργου.(...) Ο εισαγγελέας πρωτοδικών Θεσσαλονίκης άσκησε ποινική
δίωξη για πρόκληση σκανδάλου δι' ασέμνων πράξεων και προσβολή δημοσίας αιδούς.
Ηθικοί αυτουργοί ο Κολλάτος σαν συγγραφέας και ο Ρίζος σαν θεατρικός
επιχειρηματίας και φυσικοί αυτουργοί εγώ (σ.σ. και ο παρτενέρ του Δινόπουλος)
και οι δύο κοπέλες που εμφανίστηκαν γυμνές!».
Η δίκη ξεκίνησε
στις 29 Ιανουαρίου 1976, στο τριμελές πλημμελειοδικείο της Θεσσαλονίκης και
όταν αυτή ολοκληρώθηκε, παρά τη σθεναρή υπερασπιστική γραμμή και τους ανάλογους
μάρτυρες (Μίνως Βολανάκης, Αλέκος Σακελλάριος, Ροζίτα Σώκου...) η απόφαση ήταν
καταδικαστική για τον Δημήτρη Κολλάτο (10 μήνες φυλακή), όπως και για τους
τέσσερις ηθοποιούς (5 μήνες φυλακή στον καθένα), ενώ είχε αθωωθεί μόνον ο
επιχειρηματίας Νίκος Ρίζος.
Οι
καταδικασθέντες θα ασκούσαν έφεση μέσω των δικηγόρων τους (κάποιοι, εν τω
μεταξύ, θα έχαναν τις δουλειές τους, καθότι κανένας δεν θα μπορούσε να
προσλάβει ηθοποιό, που από στιγμή σε στιγμή θα μπορούσε να οδηγηθεί στην
φυλακή) και όταν η υπόθεση θα εκδικαζόταν ξανά, αυτή τη φορά από το τριμελές
εφετείο της Θεσσαλονίκης (τέλη Μαρτίου 1976), άπαντες θα αθωώνονταν.
Ο πρωταγωνιστής
του σκετς «Μια πολύ παληά ερωτική ιστορία» Θεοφίλης
Οι συντελεστές της παράστασης «Ένας Έλληνας Σήμερα». Από αριστερά: Νίκος Πετρόπουλος (σκηνικά-κοστούμια), Ματίνα Μπρούστα (βοηθός σκηνοθέτη), Δημήτρης Κολλάτος (σκηνοθέτης), Γιώργος Χατζηνάσιος (συνθέτης), Έλεν Τσουκαλά (χορογράφος).
από https://www.youtube.com/watch?v=T1_NlSvo4_E
